Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753
Sàuvi-bouscasso
Phlomis lychnitis
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Sàuvi-de-mountagno, Sàuvio-blanc, Sàuvio-sóuvajo.
Noms en français : Lychnite, Herbe aux mèches.
Descripcioun :La sàuvi-bouscasso flouris belamen à la primo, emé si gràndi flour jauno, sus li colo cauquiero. La planto, un pau forto, èi touto cuberto de péu blanc. Coumpara emé la sàuvi-de-Jerusalèn, plantado o naturalisado d'eici, d'eila.
Usanço :Servié à passa tèms coume mècho pèr li calèu (erbo-i-mècho Phlomis = flamo ; lychnis = lampo, en latin que vèn dóu grè). Li flour e fueio soun couneigudo pèr apasima lou mau de moureno que soun anti-enflamativo. Se pòu faire de tisano peréu.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phlomis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Roucaio
- Tepiero seco
- Garrigo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Phlomis lychnitis L., 1753